Wielu rodziców, zapisując swoje dzieci do żłobka czy przedszkola, skupia się początkowo na zaletach i wadach takiego rozwiązania. W początkowych etapach adaptacji do pobytu poza domem rodzicie zastanawiają się nad wpływem rozłąki na ich dziecko i jego samopoczucie. Z czasem te refleksje przechodzą w dostrzeganie pozytywnych zmian zachodzących w rozwoju społecznym dziecka, które zaczyna więcej czasu przebywać z rówieśnikami.
Wśród formalności towarzyszących zapisaniu dziecka do żłobka czy przedszkola oczywiście najważniejszą rolę odgrywają kwestie odpłatności, wyżywienia, programów czy metod wychowawczych. Rodzice często skupiają się na prawach ich pociechy w trakcie pobytu w placówce, konsekwencjach jakie wynikają z tej decyzji, zapominając o swoich własnych prawach i obowiązkach. Podpisując umowę, rodzice zazwyczaj wyrażają zgodę na przestrzeganie statutu i regulaminu placówki oraz zobowiązują się do poszanowania wewnętrznych procedur ustalanych przez organ prowadzący placówkę.
Dlatego warto, aby rodzice byli świadomi swoich uprawnień i obowiązków, gdyż często brakuje tutaj wiedzy, co może prowadzić w trudnych sytuacjach do nieporozumień i konfliktów.
Prawa rodziców
Pierwszym i jednym z kluczowych praw rodziców jest możliwość zapoznania się ze statutem i regulaminem placówki. Te dwa dokumenty ustalają ramy działania placówki, sposób finansowania, obowiązki podmiotu prowadzącego względem dzieci w zakresie nauki, wychowania, zajęć opiekuńczych, dydaktycznych i wychowawczych. Względem rodziców objaśnia prawa oraz obowiązki wynikające ze współpracy z podmiotem.
Regulamin doprecyzowuje działania mające na celu nadanie struktur w codziennej pracy żłobka czy przedszkola, takich jak godziny otwarcia, zasady przyprowadzania dziec, podstawowe zasady bezpieczeństwa i podobne.
Te dwa dokumenty są obowiązkiem dla każdego żłobka i przedszkola i powinny byc dostępne dla rodziców.
Niejednokrotnie regulamin i statut są dodatkowo wspierane kompletem wewnętrznych procedur, które już w sposób bardzo szczegółowy informują o obowiązujących w placówce zasadach i krokach podejmowanych w przypadku np. wystąpienia chorób, bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia w przypadku pożaru, przypadkach nagłego wypadku ch ramowym planem dnia funkcjonowania przedszkola i żłobka. Takie procedury to istotny element wewnętrznej komunikacji placówki, pomaga kadrze zareagować odpowiednio w razie najbardziej nawet nietypowej sytuacji.
Kolejnym elementem organizacji placówki jest ramowy plan dnia. Nie jest on wymagany przez żadne zewnętrzne organy, ale placówki przykładające wagę do współpracy z rodzicami, otwarcie komunikują harmonogram prazy z dziećmi. Taki plan zazwyczaj jest dostępny w miejscu, gdzie umieszczane są wszystkie istotne informacje, na przykład na tablicy w korytarzu. Jeśli rodzice mają pytania lub wątpliwości co do planu dnia, powinni mieć prawo uzyskać odpowiedzi na swoje pytania.
W przypadku żłobka, rodzice powinni również móc zapoznać się z działaniami opiekuńczo-wychowawczymi oraz zajęciami, jakie są prowadzone w placówce. Natomiast w przypadku przedszkola, mają prawo uzyskać informacje na temat podstawy programowej realizowanej w placówce oraz jakie są wymagania edukacyjne. Jeśli istnieje potrzeba wsparcia psychologiczno-pedagogicznego, rodzice powinni otrzymać informacje na ten temat. Również powinni być informowani na bieżąco o postępach, zachowaniu i rozwoju swojego dziecka, z reguły codziennie, chyba że zajdą okoliczności, które wymagają spotkania konsultacyjnego.
Rodzice mają prawo do czynnego uczestnictwa w życiu przedszkola, nawet powinni angażować się w tworzenie strojów czy dekoracji na różne uroczystości, zapraszać innych rodziców na akademie czy inne wydarzenia w przedszkolu, a także uczestniczyć w wycieczkach.
Mogą także być częścią zajęć dydaktyczno-wychowawczych, na przykład poprzez opowiadanie dzieciom o swoim codziennym życiu, angażowanie się w działalność charytatywną czy czytanie dzieciom. To ważne elementy budowania relacji między rodzicami a placówką.
Rodzice mają również prawo wyrazić swoją opinię na temat zajęć dydaktycznych prowadzonych w przedszkolu. Czasami zdarza się, że rodzice mają wątpliwości co do tych zajęć i warto wtedy porozmawiać z wychowawcą, aby przedstawić swoje obawy i uzyskać wyjaśnienia. Ponadto, rodzice mają prawo do wyrażania swojej opinii na temat żywienia w placówce.
Obowiązki rodzica
Jednym z kluczowych obowiązków rodzica jest przekazywanie wszystkich istotnych informacji związanych z dzieckiem opiekunom i wychowawcom. Takie informacje, jak stan zdrowia, zachowanie w trudnych sytuacjach, ważne wydarzenia rodzinne oraz lęki i obawy dziecka, są istotne dla zaplanowania odpowiedniej opieki i edukacji.
Regularność w przyprowadzaniu dzieci do placówki jest niezwykle istotna, ponieważ kiedy plan dnia jest precyzyjnie ustalony, spóźnienia czy nieobecności wpływają negatywnie na proces wychowawczy czy dydaktyczny w danym dniu.
Dlatego rodzice powinni zadbać o to, aby przyprowadzać dzieci o określonych porach, zaplanowanych w regulaminie placówki. Jeśli wypadło wyjątkowe opóźnienie lub wcześniejsze odejście dziecka z placówki, należy o tym poinformować wychowawców.
Bardzo ważnym obowiązkiem rodzica jest także przyprowadzanie do placówki dziecka zdrowego, aby chronić innych przed ewentualnymi zakażeniami. Informowanie placówki o przypadkach chorób zakaźnych dziecka jest także obowiązkiem rodzica, aby wszyscy mogli podjąć odpowiednie środki ostrożności.
Rodzice powinni również przestrzegać statutu i regulaminu placówki w kwestii terminowo regulowanych opłat czy śledzenia informacji przekazywanych przez wychowawców czy dyrekcję.
Prawa i obowiązki rodzica w przypadku specjalnych potrzeb dziecka
Jeśli dziecko ma specjalne potrzeby, trudności rozwojowe to rodzice są pierwsza instancją aby rozpocząć proces wspierania dziecka. Niejednokrotnie wychowawcy lub opiekunowie potrafią zaobserwować zachowania lub deficyty rozwojowe, które mogą świadczyć o problemach rozwojowych. Osoby pracujące w żłobkach i przedszkolach posiadają specjalistyczną wiedzę na temat a współpraca rodziców z przedszkolem lub żłobkiem w tej kwestii jest kluczowa.
Rodzice mają prawo do indywidualnie dostosowanego programu nauczania oraz do pełnej informacji na temat postępów swojego dziecka. Mają również prawo uczestniczyć aktywnie w procesie podejmowania decyzji dotyczących edukacji i terapii dziecka. Jednocześnie, obowiązkiem rodziców jest dostarczanie wszelkich istotnych informacji o potrzebach swojego dziecka do placówki edukacyjnej oraz uczestniczenie w procesie współpracy z nauczycielami i specjalistami, aby zapewnić dziecku najlepsze wsparcie. Wspólna praca rodziców i placówki edukacyjnej jest kluczowa dla sukcesu dzieci ze specjalnymi potrzebami, pozwalając im rozwijać swoje umiejętności i osiągać pełny potencjał.
Podsumowując, rodzice mają zarówno prawa, jak i obowiązki w kontekście edukacji swoich dzieci w żłobku i przedszkolu. Właściwe zrozumienie tych praw i obowiązków oraz aktywne korzystanie z nich jest kluczowe dla zapewnienia wszechstronnego rozwoju dziecka i tworzenia pozytywnego środowiska w placówce. Dlatego warto być świadomym swoich uprawnień i działać we współpracy z placówką dla dobra dzieci.