Jak nie poddać się roli wychowawczej mediów w cyfrowym świecie.
Nie ulega wątpliwości, że w dzisiejszym świecie cyfrowym, nikt nie jest w stanie odizolować się od treści multimedialnych. Dzieci już w wieku żłobkowym i przedszkolnym mają coraz częstszy i dłuższy dostęp do takich materiałów. Czy to przez oglądanie ulubionych kreskówek, krótkich filmików na YouTube kiedy rodzice muszą załatwić pilne rzeczy lub wykonać ważny telefon, czy poprzez wszechobecne treści cyfrowe otaczające nas na co dzień.
Często normą jest, że w domu przez większość czasu włączony jest telewizor, który non stop wyświetla czy to kanały informacyjne czy jakieś inne programy lub filmy a dzieci w tym samym czasie bawią się obok. Z pozoru niewinna sytuacja ale powoduje, że dzieci rozpraszają się podczas zabawy lub zaniechają jej całkowicie przykute przez mrugające i zmieniające się dynamicznie obrazy na telewizorze lub dźwięki.
W związku z tym warto, aby rodzice zrozumieli, jak mądrze wprowadzać swoje pociechy w świat mediów cyfrowych, aby zapewnić im zdrowy rozwój i w jaki sposób dawkować, jeżeli już takie treści muszą być przez dzieci odbierane.

Oczywiście najrozsądniej byłoby wyeliminować lub jak najbardziej opóźnić proces oswajania się dzieci z cyfrowymi treściami.
Według Światowej Organizacji Zdrowia, dzieci do drugiego roku życia nie powinny w ogóle oglądać telewizji. Dzieci między drugim a czwartym rokiem życia mogą oglądać telewizję nie więcej niż godzinę dziennie. Większa ilość czasu spędzona przed telewizorem wpływa negatywnie na rozwój zmysłów i kognitywny dziecka.
Czy pozbyć się z domu telewizora?
Rezygnacja z telewizji w domu, w którym mieszkają małe dzieci może się okazać najłatwiejszym rozwiązaniem, ale pozbawia dorosłych czy starsze rodzeństwo dostępu do ulubionej rozrywki. Jeżeli nie możemy się rozstać z telewizją czy dostępem do platform streamingowych, powinniśmy wypracować kilka metod pozwalających na mądre wychowanie dzieci w cyfrowym świecie.
Oto kilka strategii, które pomogą w tym procesie. Rozpoczęcie przygody z YouTube Kids może być wartościowym narzędziem edukacyjnym, ale ważne jest, aby podejść do niego z rozwagą:
Wybieraj treści edukacyjne: Szukaj filmów stworzonych specjalnie dla dzieci, które oferują wartościowe treści edukacyjne. Upewnij się, że materiały są dostosowane do wieku Twojego dziecka.
Ogranicz czas ekranowy: Liczne badania sugerują, że dla przedszkolaków czas spędzony przed ekranem powinien być ograniczony do 30 minut dziennie. Dłuższe korzystanie z mediów cyfrowych może negatywnie wpływać na rozwój społeczny i emocjonalny dzieci.
Nadzoruj aktywność: Zawsze oglądaj filmy razem z dzieckiem. To nie tylko pozwala na kontrolowanie treści, ale także stwarza okazję do często ważnej rozmowy o tym, co oglądają. Pozwala osadzić w kontekście treści właśnie oglądane i pokazać dziecku, że telewizja to jedna z metod poznawania świata.
Podczas korzystania z YouTube i innych platform cyfrowych warto unikać:
Treści nieodpowiednich dla dzieci: Zwracaj uwagę na to, co Twoje dziecko ogląda. Unikaj filmów zawierających przemoc lub nieodpowiednie treści i w żadnym wypadku nie pozwalaj dziecku na samodzielne przeglądanie kanałów nieograniczonych wiekowo lub takich z których korzysta np. starsze, nastoletnie rodzeństwo.
Pasywnego oglądania: Długotrwałe oglądanie bez interakcji może prowadzić do problemów z koncentracją i rozwoju umiejętności społecznych. Zachęcaj dziecko do aktywnego uczestnictwa w treściach (np. poprzez zadawanie pytań).
Braku granic: Ustal zasady dotyczące korzystania z mediów cyfrowych i trzymaj się ich. Pomaga to dzieciom zrozumieć, kiedy i jak mogą korzystać z urządzeń. Są do tego odpowiednie zabezpieczenia i aplikacje, które pozwolą dziecku zrozumieć, że oglądanie telewizji jest przyjemne, jak jedzenie słodyczy, ale w nadmiarze może zaszkodzić.
W naszych żłobkach i przedszkolach podchodzimy odpowiedzialnie do wychowania dzieci i opieki nad najmłodszymi. Dzieci do lat 3 nie mają dostępu do treści multimedialnych. Korzystamy z bogatego katalogu rymowanek i piosenek dostępnego na YouTube Kids odtwarzając dźwięk piosenek, które potem w domu dzieci mogą wraz z rodzicami śpiewać na nowo podczas wspólnej zabawy. Takie narzędzie jak ww. platforma jest niezwykle przydatna do poznawania nowych słów i zwrotów w języku angielskim podczas codziennych zajęć, uruchamia bowiem narządy głosowe, uczy nowych skojarzeń a przede wszystkim rozwija poczucie melodii i rytmu kiedy jest słuchane.
W przedszkolach udostępniamy dzieciom treści multimedialne czy to na ekranach lub dywanie interaktywnym ale przez kilka minut dziennie podczas wspólnego śpiewu, nauki angielskiego, quizów, zajęć tematycznych lub przyswajania treści edukacyjnych takich jak flagi, godła, krajobrazy, zjawiska pogodowe, obrazy pór roku, etc. Oczywiście z zasady są to epizodyczne fragmenty realizacji podstawy programowej, ale pozwalają dzieciom pokazać, że cyfrowe treści są jak najbardziej jednym z narzędzi służącym do pogłębiania wiedzy a nie bezmyślnej rozrywki.
Telewizja i YouTube Kids to nie jedyna rozrywka.
Świadomi rodzice wiedzą, że są inne metody spędzania czasu wolnego, szczególnie jeżeli aura za oknem niezbyt sprzyja aktywności fizycznej, spacerom czy wspólnej zabawia na placu zabaw. Aby wspierać prawidłowy rozwój dzieci, warto wzmacniać poznane w żłobku czy przedszkolu treści lub pojęcia i zastępować czas spędzony przed ekranem innymi aktywnościami:
Zabawy kreatywne: Zachęcaj dzieci do rysowania, malowania lub budowania z klocków. Te aktywności rozwijają wyobraźnię i umiejętności manualne. Ale wymagają zaangażowania opiekuna w kwestii inicjacji takiej zabawy. Dziecięca wyobraźnia jest naprawdę nieograniczona i wymyślenie scenariusza zabawy nie będzie problemem, jeżeli zachęcimy dziecko do wspólnego spędzania czasu.
Czytanie książek: Wspólne czytanie książek to doskonały sposób na rozwijanie umiejętności językowych i wyobraźni. Wybieraj książki dostosowane do wieku dziecka a stanowczo przekonasz się, że apetyt dziecka na książki będzie rósł wraz ze wspólnie ilością przeczytanych stron.
Aktywność fizyczna: Spędzaj czas w miarę możliwości na świeżym powietrzu, organizując zabawy ruchowe czy spacery. Aktywność fizyczna jest kluczowa dla zdrowego rozwoju psychofizycznego dzieci. Jeżeli pogoda nie dopisuje można zorganizować mnóstwo zabaw w domu angażując proste materiały. Piszemy o tym w osobnym artykule na naszym blogu.
Wprowadzenie dzieci w świat cyfrowy wymaga odpowiedzialności i zaangażowania ze strony rodziców. Kluczowe jest wybieranie wartościowych treści oraz aktywne uczestnictwo w doświadczeniach cyfrowych dzieci. Pamiętaj o ustalaniu granic czasowych oraz zachęcaniu do alternatywnych form zabawy, które wspierają rozwój emocjonalny i społeczny przedszkolaków.
Comments